Bocages, klifpunten, brede zandstranden en groene velden..., in mijn ogen de meest aantrekkelijke kenmerken van het Normandische landschap. Maar in juni kleurt alles extra groen, een aparte tint groen: Olive Drab. Dit jaar waren er wellicht niet zo veel voertuigen als in voorgaande jaren met het oog op de grote herdenking van 2004 (D-Day + 60 jaar). Met deze mijlpaal in het vooruitzicht verkozen misschien velen een jaartje over te slaan, of om zonder 'wheels' te komen. Maar er was nog meer dan genoeg te genieten…
Vanaf onze 'homebase' te Vierville sur Mer trokken
we weer over de slingerende weggetjes en de bovengenoemde brede stranden.
Van Colleville sur Mer tot Ravenoville en
van La Fiere tot La Cambe.
Deze keer onder andere in een geweldige Dodge Command Car, 'Lily
Marleen'.
We kwamen weer vele bekende gezichten tegen en hebben weer vrienden voor het
leven gemaakt. D-Day herdenkingen zijn in Normandië een feest van verbroedering
voor gelijk gezinde geesten...
Vanuit de grote General Purpose Tent Type 1 (door
een vakkundig team binnen vijftien minuten op te zetten) werden ritten gepland
naar Ste Mere Eglise, Hiesville en Omaha Beach.
Ste Mere Eglise, waar Ray
Aebischer (Fox Company 506th PIR 101st AB) op het kerkplein
terechtkwam met zijn parachute...
Hiesville, waar US General Don Pratt met
zijn Glider verongelukte, en waar Maxwell Taylor zijn
hoofdkwartier in een plaatselijk chateau vestigde...
Omaha Beach, waar een jonge Duitse soldaat, Franz
Gockel, na een alarmmelding de ganse nacht in zijn stelling
lag (Wiederstandsnest 62).
De dag voor D-Day reden we naar het historische legerkamp
te Hiesville. De daar aanwezige paratroopers van diverse nationaliteiten
hadden prominente gasten. In de eerste plaats hadden ze een bekende medic
van het 501ste Parachute Infantry Regiment te gast: Robert E. Wright. Vergist
u zich niet, deze man (geboren in februari 1924) verkoos een veldbed in een
tent boven een luxe kamer in een hotel. Kortom: een week lang veldkamp, eten
wat de pot schaft en hier en daar nog wat jonge 'troopers' verzorgen. Robert
E. Wright: medic voor het leven! Wright vertelde me dat hij één
van de knapen, die tijdens een nachtmars zijn enkel had verstuikt, danig
op zijn donder had gegeven omdat diens veters niet strak genoeg zaten...
Eén van de re-enactors vertelde me dat Wright in de ochtend nog altijd
zijn push ups doet...
In het kamp was ook een Duitse veteraan aanwezig: Jozef Horn. Volgens eigen
zeggen diende hij bij de batterij te Holdy en werd hij gevangen genomen, waarna
hij tijdelijk assisteerde in het veldhospitaal.
Tegen de avond reden we over het strand. Het brede halvemaan-vormige strand. De ons begeleidende motoren trotseerden het zoute water. Wat een voorrecht en een genot om deze machines op leeftijd echt gebruikt te zien worden, in plaats van tentoongesteld te worden in een museum!
Op D-Day zelf stonden we wederom vroeg in de ochtend
op Omaha Beach ter hoogte van St Laurent sur Mer, het stuk dat bekend staat
als 'Les Moulins'. En alhoewel er toch weer vele Living History groepen aanwezig
waren in de regio waren we de enige die op het historische tijdstip over
de zee uitkeken. D-Day plus 59 jaar.
Op het Amerikaanse kerkhof te Colleville sur Mer brachten we een bloemengroet
aan Eugene Ovid Lambert, trooper van het 502de Parachute Infantry Regiment
van 101 AB. Hij zou nu dik in de 70 geweest zijn, had wellicht drie kinderen
gehad en vele kleinkinderen. Wellicht hield hij van vissen of luisterde hij
graag naar jazzmuziek. In plaats daarvan stierf hij tijdens D-Day, in een voor
hem vreemd land. Wij hebben het graf van Eugene een poos geleden geadopteerd.
Namens ons allen. Airborne Forever.
Op de parkeerplaats van het kerkhof kregen we het verzoek om een bus vol met Amerikaanse toeristen toe te spreken, dus gaven we hun een uitleg van onze visie over herdenken, Living History en de geschiedenis, waarna we een klein aandenken uitdeelden, uiteraard gevolgd door het lied 'Blood upon the Risers'.
De ontmoeting met Major Alphonse Gueymard was er één
met een bijzondere betekenis. Destijds kwam Captain Gueymard met een glider
neer in de directe omgeving van Hiesville. De glider voor hem was aan de
onderkant extra bepantserd; stalen platen moesten immers Brigadier Generaal
Donald Pratt beschermen tegen het luchtafweergeschut. Maar deze glider, 'The
Fighting Falcon' was door de piloot, Luitenant-Kolonel Mike Murphy niet meer
onder controle te houden. Het toestel boorde zich in een bocage, Pratt en
de co-piloot verloren beide het leven. De piloot brak beide benen.
Gueymard was bijna direct ter plekke, en kwam nu terug om Pratt te herdenken
bij diens monument te Hiesville, tussen de bocages en de landingsvelden. Gueymard
voerde ook tijdens Market Garden het commando over een Anti Tank eenheid ter
ondersteuning van het 506de PIR. Hij herinnerde zich nog goed de voornaamste
doelwitten van zijn batterij; Mark IV en Mark V (Panther) tanks.
Gueymard wees naar de Screaming Eagle patch op onze schouders en liet ons weten
dat het 'De mooiste patch in de hele wereld was'.
Na de oorlog koos hij voor een carrière in de olie-industrie. 'Een
harde wereld, waar mijn legertraining goed van pas kwam. Mijn rang als Major
betekende niets. De eerste dertig dagen stond ik het gras klein te snijden
op de boorvelden. Daarna mocht ik olietanks uitschrapen'. Uiteindelijk
werd Gueymard een vooraanstaand lid van de Board of Directors.
Te Hiesville namen leden van de Screaming Ducks plaats in de erewacht achter
het monument terwijl de Amerikaanse veteraan ons toesprak. Onder begeleiding
van de bijzonder sympathieke burgemeester van Hiesville (we zullen haar nooit
vergeten) genoten we van hapjes (waaronder Hollandse kaas) en drankjes in het
veldkamp.
Daags na D-Day trokken we te voet over de kliffen richting Omaha Beach. Een tocht van een kilometer of acht à negen. Langs vergeten loopgraven met uitzicht over de donkere zee voor Omaha Beach. Voormalige observatiebunkers, munitie-opslagbunkers, Tobruk bunkers waar destijds de veroverde Franse tank-koepels door de bezetter op werden gemonteerd. Door dicht kreupelhout, over korenvelden en gele weilanden vol koolzaad. Adembenemend.
Aan alles is te merken dat D-Day 2004 iets bijzonders
gaat worden. De plaatselijke VVV had reeds een voorlopig programma uitgebracht
met spoorboekje van '80 dagen herdenkingen' in Normandië. Als u er ooit
aan gedacht heeft om Normandië te bezoeken en daar wellicht een herdenking
mee te maken, dan is 2004 hiervoor de uitgelezen kans.
Wij zijn er zeker, zoals elk jaar.
Foto's en Artikel door Don van den Bogert.
Meer over de acties in Normandië, over 'Angel of Mercy' Robert E. Wright en over Captain Gueymard, kunt u lezen in het boek 'D-Day with the Screaming Eagles' van George Koskimaki.
Bocages, ragged cliffs, wide sandy beaches and green meadows... In my eyes the most attractive features of the Normandy landscape. But in June of each year there is that extra, special kind of green: Olive Drab. Maybe this year wasn't the best year for seeing vehicles. Next year, 2004, will be a 'milestone' celebration: D-Day plus 60 years. A lot of vehicle owners chose to skip this D-Day, but will be there in 2004. But there was still enough to see!
VFrom our ‘Homebase' at Vierville sur Mer we headed
out over those winding roads and the beaches mentioned above. From Colleville
sur Mer to Ravenoville and from La
Fiere to La Cambe. This time in an exceptional
Dodge Command Car (with 'Ben Hur' trailer), 'Lily Marleen'.
We met old friends and made some new ones. D-Day in Normandy is a feast of
fraternization for like-minded spirits.
From our big General Purpose Tent Type 1 (which can
be set up by experts within 15 minutes) we planned tours to Ste Mere Eglise,
Hiesville and Omaha Beach.
Ste Mere Eglise, where Ray
Aebischer (Fox Company 506th PIR 101st AB) landed at the churchyard.
Hiesville, where US
General Don Pratt crash-landed with his Glider, and where Maxwell
Taylor set up his HQ at a local chateau.
Omaha Beach, where a young German soldier, Franz
Gockel, manned his machinegun for hours, waiting after the
general alarm that came after midnight.
The day before D-Day we drove up to the historical
army camp in Hiesville. There where some prominent guests: medic Robert E.
Wright (501st Parachute Infantry Regiment). Do not make the mistake of underestimating
this man. He slept in an army tent, on an army bed, eating army food, and
just didn't care for a luxurious hotel. He even chewed out one of the 'troopers'
who hurt his ankle during a night exercise, for lacing up his boots to 'loose'.
I guess he is an army medic for life! And one of the re-enactors informed
me of the fact that Mr. Wright still does his push ups in the morning!
During our first visit there was also a German veteran, Jozef Horn, at the
camp. He told us he served at the Holdy battery until he became a POW and helped
out briefly at the make shift aid station.
In the late afternoon we drove on the beach. The half-moon shaped beach, with the motorcycles that accompanied us driving through the salty water. It is a privilege and a pleasure to see these machines in full action in stead of in a museum!
At D-Day morning we were once again just about the only Living History Group at Omaha Beach, in front of 'Les Moulins'. D-Day plus 59 years, straight on the second. The sea was quiet, hardly any waves.
At the US Cemetery (Colleville sur Mer) we saluted Eugene
Ovid Lambert, trooper of the 502st PIR, 101st AB. He would be way
up in his 70's by now. With kids, some grandchildren. Maybe he loved fishing
or jazz-music. But instead he died during D-Day in an unfamiliar country.
We adopted his grave a while ago. For and from all of us. Airborne Forever.
At the parking we were asked to explain our vision on remembrance and (Living) History to a bus filled with US tourists. So we did, and we presented them with a small token and our song 'Blood upon the Risers'.
Meeting Major Alphonse Gueymard was extraordinary.
On D-Day this man landed with his glider behind the glider that crash-landed,
carrying US Brigadier General Don Pratt, near Hiesville. The General's glider
was reinforced at the bottom with welded steel plates (against AA-fire).
But the glider, 'The Fighting Falcon' became uncontrollable during the descent
and smacked into a bocage. Don Pratt and the co-pilot died, the pilot suffered
two broken legs.
Now Gueymard came back to remember the General at his monument at the former
landingzone.
He also landed in The Netherlands during Market Garden, commanding an anti-tank
battery. He can vividly remember the main targets: Mark IV and V (Panther)
panzers.
Gueymard pointed at the Screaming Eagle Patch on our shoulders. 'The
best patch in the whole world'. After the war he went into the oil business.
'A tough world where my army training came in handy. My
rank as a major meant nothing to these guys, you just had to prove yourself.
The first 30 days I spent cutting the high grass at the oilfields. Then I got
a job cleaning out oil tanks'. He ended up as a respected member of
the board of directors.
At Hiesville members of the Screaming Ducks where part of the honorary guard
behind the monument of General Pratt, while the US veteran spoke to us all.
With very sympathetic the mayor of Hiesville in charge (we will never forget
her) we enjoyed some drinks and snacks (which included Dutch cheese) at the
historical army camp.
The Day after D-Day we went for a hike along the cliffs of Omaha Beach. About 6 or 7 miles. Along forgotten trenches facing the dark sea in front of Omaha Beach. Former observation bunkers, storage bunkers. Tobruk bunkers that were once equipped with French tank turrets. Through thick undergrowth and over meadows. Breathtaking.
D-Day 2004 is going to be special. The local tourist
offices have already printed a program for 2004. 80 Days of celebration in
Normandy. If you ever thought about visiting the former landing beaches,
2004 is a must. For it will mark a milestone: D-Day plus 60 years.
We will be there, like every year.
Photo's & Article by Don van den Bogert.
More on the actions in Normandy, on 'Angel of Mercy' Robert E. Wright and on Captain Gueymard, in the book 'D-Day with the Screaming Eagles' by George Koskimaki.